สรุปให้สั้นๆ สำหรับคนที่กำลังหาข้อมูลการลดน้ำหนัก หรือคุมน้ำหนักให้ตนเองอยู่
ปากกาลดน้ำหนักมีมานานแค่ไหน
ปากกาลดน้ำหนักเริ่มมีอยู่ในตลาดยาประมาณทศวรรษที่ผ่านมา โดยเริ่มที่ต่างประเทศ ทางอเมริกา ยุโรปจะเป็นที่รู้จักและมีการใช้กันแพร่หลาย แต่ได้รับความนิยมมากขึ้นอย่างมากในช่วง 5-10 ปีหลัง เนื่องจากเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่พัฒนา ที่มุ่งเน้นไปที่การรักษาผู้ป่วยโรคเบาหวาน ที่มีน้ำหนักเกิน
ปากกาลดน้ำหนัก คืออะไร?
ปากกาลดน้ำหนัก (Weight Loss Pen) เป็นอุปกรณ์ที่บรรจุยาในรูปแบบปากกา ใช้งานง่าย โดยทั่วไปแล้วมันเป็นฮอร์โมนกลุ่ม GLP-1 (Glucagon-Like Peptide-1) ที่จำเพาะเจาะจง เช่น Semaglutide หรือ Liraglutide ซึ่งใช้ในการรักษาภาวะอ้วนหรือน้ำหนักเกิน
ปากกาลดน้ำหนักทำงานอย่างไร
ปากกาลดน้ำหนักทำงานโดยการฉีดยาเข้าใต้ผิวหนัง ยากลุ่มนี้นี้มักทำงานโดยการ:
- การลดความอยากอาหาร: GLP-1 มีผลทำให้รู้สึกอิ่มเร็วขึ้นและกินน้อยลง โดยผลลัพธ์นี้เกิดจากการที่ฮอร์โมนกระตุ้นสมองทำให้รู้สึกอิ่ม
- ชะลอการเริ่มย่อยอาหารในท้อง: ยาจะชะลอการเคลื่อนไหวของอาหารจากกระเพาะอาหารไปยังลำไส้, ทำให้รู้สึกอิ่มยาวนานกว่า
- ควบคุมการผลิตกลูโคสของตับ: ยาช่วยลดระดับกลูโคสในเลือดโดยการเพิ่มความไวของเนื้อเยื่อต่างๆ ต่ออินซูลินและลดการผลิตกลูโคสของตับ
- เสริมสร้างการใช้พลังงาน: GLP-1 ยังสามารถเพิ่มการใช้พลังงานในร่างกาย ซึ่งช่วยในการลดน้ำหนัก
การใช้ปากกาลดน้ำหนักจำเป็นต้องได้รับคำแนะนำและควบคุมดูแลจากแพทย์ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีและความปลอดภัยสูงสุด
ปากกาลดน้ำหนัก หรือปากกาคุมหิว เหมาะกับใคร?
- ผู้ที่ที่มีภาวะน้ำหนักเกินเกณฑ์มาตรฐาน: หรือมีดัชนีมวลกาย (BMI) มากกว่าหรือเท่ากับ 30 ซึ่งถือว่ามีภาวะน้ำหนักเกิน
- ผู้ที่มีปัญหาสุขภาพหรือมีโรคต่างๆ: เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง หรือไขมันในเลือดสูง
- ผู้ที่อยู่ในช่วงลดน้ำหนักและต้องการตัวช่วย: เพื่อประสบความสำเร็จในการลดน้ำหนัก
- ผู้ที่ต้องการลดพฤติกรรมการกินจุบจิบ: ช่วยควบคุมความอยากอาหารและพฤติกรรมการกินที่ไม่เหมาะสม
- ผู้ที่ใช้วิธีอื่นแล้วไม่เห็นผล: เช่น การใช้ยาลดน้ำหนักที่ไม่ได้มาตรฐาน
- ผู้ที่ต้องการวิธีลดน้ำหนักอย่างปลอดภัย: ที่ไม่มีผลข้างเคียงและไม่กลับมาโยโย่
เช็คเบื้องต้น ว่าปากกาคุมหิว เหมาะกับเราไหม
- ผู้ที่มีภาวะอ้วน:
- ดัชนีมวลกาย (BMI) มากกว่าหรือเท่ากับ 30
- ผู้ที่มีภาวะน้ำหนักเกิน:
- ดัชนีมวลกาย (BMI) อยู่ระหว่าง 27-29
- ผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป
- ผู้ที่มีปัญหาสุขภาพที่เกี่ยวข้องกับน้ำหนัก เช่น:
- เบาหวาน
- ความดันโลหิตสูง
- ระดับไขมันในเลือดผิดปกติ
- ภาวะหยุดหายใจในขณะนอนหลับเนื่องจากการอุดกั้นทางเดินหายใจ
- ผู้ที่ต้องการลดน้ำหนัก
- ผู้ที่มีนิสัยชอบกินจุกจิก กินไม่หยุด หิวบ่อย:
- และต้องการลดพฤติกรรมการกินเหล่านี้ให้น้อยลง
ปากกาลดความอ้วน Wegovy
| Ozempic™ | Wegovy™ | |
|---|---|---|
| สารออกฤทธิ์: | Semaglutide | Semaglutide |
| รูปแบบการฉีด: | ฉีดใต้ผิวหนัง | ฉีดใต้ผิวหนัง |
| ขนาดบรรจุ: | 1 ปากกา และ เข็มฉีดยาแบบใช้แล้วทิ้ง 4 เข็ม | 1 ปากกา (ขนาด 2.4 mg/1.5 ml) ต่อสัปดาห์ |
| ขนาดยาที่ปรับได้: | 0.25 mg, 0.5 mg, 1 mg, 2 mg | 0.25 mg, 0.5 mg, 1 mg, 1.7 mg, 2.4 mg |
| ความถี่ในการฉีด: | อาทิตย์ละ 1 ครั้ง | อาทิตย์ละ 1 ครั้ง |
| ข้อดี: | – ลดน้ำหนักได้เร็วกว่าแบบปกติ – เหมาะสำหรับผู้ที่กลัวเข็ม และไม่มีเวลา – คุมหิวได้ดี ลดการกินจุกจิก – ควบคุมน้ำหนักได้ดี ไม่โยโย่เอฟเฟค – ไม่รบกวนการใช้ชีวิต หรืออ่อนเพลียง่าย – ทำให้อิ่มนาน ทานอาหารน้อยลง – หลังหยุดยา ไม่ทำให้น้ำหนักกลับมาเหมือนเดิม – ผ่าน อย. | – ลดน้ำหนักได้ดีมากด้วยขนาดยา 2.4 mg – ใช้ขนาดยาสูงสุดต่อสัปดาห์ได้ – ออกฤทธิ์เฉพาะเจาะจงด้านการลดน้ำหนัก – คุมหิว ลดภาวะอยากอาหาร – ผ่าน อย. มีงานวิจัย – ผลข้างเคียงคล้าย Ozempic (เช่น คลื่นไส้ อาเจียน) |
ปากกาคุมหิว Saxenda VS Ozempic
| Saxenda® | Ozempic™ |
|---|---|
| สารออกฤทธิ์: Liraglutide | สารออกฤทธิ์: Semaglutide |
| รูปแบบการฉีด: ฉีดใต้ผิวหนัง | รูปแบบการฉีด: ฉีดใต้ผิวหนัง |
| ขนาดบรรจุ: 5 ปากกา (แต่ละด้ามบรรจุ 3 ml) | ขนาดบรรจุ: 1 ปากกา และ เข็มฉีดยาแบบใช้แล้วทิ้ง 4 เข็ม |
| ขนาดยาที่ปรับได้: 0.6mg, 1.2mg, 1.8mg, 2.4mg, 3.0mg | ขนาดยาที่ปรับได้: 0.25mg, 0.5mg, 1mg, 2mg |
| ความถี่ในการฉีด: ทุกวัน | ความถี่ในการฉีด: อาทิตย์ละ 1 ครั้ง |
| ข้อดี: – ลดน้ำหนักได้เร็ว ปลอดภัย – คุมหิวได้ดี ลดการกินจุกจิก – ควบคุมน้ำหนักได้ดี ไม่โยโย่เอฟเฟค – ไม่มีอาการใจสั่น หรือนอนไม่หลับ – ทำให้อิ่มนาน ทานอาหารน้อยลง – หลังหยุดยา ไม่ทำให้อ้วนกว่าเดิม – ผ่าน อย. มีผลวิจัยรองรับ | ข้อดี: – ลดน้ำหนักได้เร็วกว่าปกติถึง 3 เท่า – เหมาะสำหรับผู้ที่กลัวเข็ม และไม่มีเวลา – คุมหิวได้ดี ลดการกินจุกจิก – ควบคุมน้ำหนักได้ดี ไม่โยโย่เอฟเฟค – ไม่มีอาการใจสั่น หรือนอนไม่หลับ – ทำให้อิ่มนาน ทานอาหารน้อยลง – หลังหยุดยา ไม่ทำให้อ้วนกว่าเดิม – ผ่าน อย. มีผลวิจัยรองรับ |
ปากกาคุมผิว Trulicity VS Ozempic
| Trulicity | Ozempic |
|---|---|
| สารออกฤทธิ์: Dulaglutide | สารออกฤทธิ์: Semaglutide |
| รูปแบบการฉีด: ฉีดใต้ผิวหนัง | รูปแบบการฉีด: ฉีดใต้ผิวหนัง |
| ขนาดบรรจุ: 4 ด้าม (แต่ละด้ามบรรจุ 0.5 ml) | ขนาดบรรจุ: 1 ปากกา และ เข็มฉีดยาแบบใช้แล้วทิ้ง 4 เข็ม |
| ขนาดยาที่ปรับได้: 0.75mg, 1.5mg | ขนาดยาที่ปรับได้: 0.25mg, 0.5mg, 1mg, 2mg |
| ความถี่ในการฉีด: อาทิตย์ละ 1 ครั้ง | ความถี่ในการฉีด: อาทิตย์ละ 1 ครั้ง |
| ข้อดี: – ควบคุมความอยากอาหาร – ลดน้ำหนัก (โดยเฉพาะเมื่อใช้ร่วมกับการควบคุมอาหารและการออกกำลังกาย) – ฉีดสัปดาห์ละครั้ง – ผลข้างเคียงน้อย – ผ่าน อย. ไทย | ข้อดี: – ลดน้ำหนักได้เร็วกว่าปกติถึง 3 เท่า – เหมาะสำหรับผู้ที่กลัวเข็ม และไม่มีเวลา – คุมหิวได้ดี ลดการกินจุกจิก – ควบคุมน้ำหนักได้ดี ไม่โยโย่เอฟเฟค – ไม่มีอาการใจสั่น หรือนอนไม่หลับ – ทำให้อิ่มนาน ทานอาหารน้อยลง – หลังหยุดยา ไม่ทำให้อ้วนกว่าเดิม – ผ่าน อย. ไทย |
ปากกาลดความอ้วน Mounjaro VS Wegovy
| Mounjaro (tirzepatide) | Wegovy (semaglutide) | |
|---|---|---|
| ปีที่ได้รับอนุมัติ Thai FDA | 31 กรกฎาคม 2567 | 3 สิงหาคม 2566 |
| วิธีการใช้ | ฉีดสัปดาห์ละครั้ง | ฉีดสัปดาห์ละครั้ง |
| ช่วงขนาดยา | 2.5 – 15.0 มก. | 0.25 – 2.4 มก. |
| เป้าหมายของการออกฤทธิ์ | GLP-1 และ GIP | GLP-1 |
| ผลข้างเคียงที่พบบ่อย | คลื่นไส้ ท้องเสีย ท้องผูก อาเจียน | คลื่นไส้ ท้องเสีย อาเจียน ท้องผูก |
| ผลลดน้ำหนักเฉลี่ย (*แล้วแต่บุคคล) | ลดน้ำหนักเฉลี่ย 22.5% หลัง 72 สัปดาห์ (ขนาด 15 มก.) | ลดน้ำหนักเฉลี่ย 14.9% หลัง 68 สัปดาห์ (ขนาด 2.4 มก.) |
ข้อควรระวัง ปากกาคุมหิว
- ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ เพื่อประเมินความเสี่ยงและประโยชน์
- ไม่ใช่ยาลดน้ำหนักสำหรับทุกคน และควรใช้ร่วมกับการควบคุมอาหารและการออกกำลังกาย
- อาจมีปฏิกิริยากับยาอื่นๆ
- ไม่เหมาะสำหรับผู้ป่วยบางราย เช่น ผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 1 หญิงตั้งครรภ์ และผู้ที่มีประวัติเป็นมะเร็งต่อมไทรอยด์
ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้
Dulaglutide, Semaglutide, Liraglutide เป็นยาในกลุ่ม GLP-1 receptor agonists เป็นยาที่ใช้รักษาเบาหวานและลดน้ำหนัก แต่ก็มีผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้เช่นเดียวกับยาอื่นๆ โดยสรุปได้ดังนี้
ผลข้างเคียงที่พบบ่อย:
- คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย: เป็นผลข้างเคียงที่พบบ่อยที่สุด แต่อาจบรรเทาลงได้เมื่อร่างกายปรับตัว
- ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ: โดยเฉพาะผู้ที่ใช้ยาลดน้ำตาลชนิดอื่นร่วมด้วย ควรสังเกตอาการ เช่น เหงื่อออก ใจสั่น หน้ามืด
ผลข้างเคียงที่รุนแรง (พบได้น้อย):
- ตับอ่อนอักเสบ: มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้องใต้ลิ้นปี่ร้าวไปหลัง
- มะเร็งไทรอยด์: ห้ามใช้หากมีประวัติส่วนตัวหรือครอบครัวเป็นมะเร็งชนิดนี้
- นิ่วในถุงน้ำดี: มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้องใต้ชายโครงขวาร้าวไปสะบักขวา
- ชีพจรเต้นเร็ว
- ไตวายเฉียบพลัน: พบได้น้อย มักเกิดในผู้ที่ขาดน้ำร่วมด้วย
- ภาวะเบาหวานขึ้นตาเลวลง: อาจทำให้ตาพร่ามัวหรือตาบอดได้
ข้อควรระวัง:
- ควรใช้ยาภายใต้การดูแลของแพทย์อย่างใกล้ชิด
- แจ้งแพทย์ หากมีอาการผิดปกติ
- ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมจากแพทย์หรือเภสัชกร
ปากกาคุมหิว ราคาเท่าไหร่
| ชื่อปากกาคุมหิว | ราคา (บาท) |
|---|---|
| Mounjaro | 25,000 |
| Wegovy | 17,000 |
| Ozempic | 17,000 |
| Trulicity | 14,000 |
ตำแหน่งการฉีดปากกาคุมน้ำหนัก
ตำแหน่งที่เหมาะสมที่สุดได้แก่
- หน้าท้อง (Abdomen):
- บริเวณรอบ ๆ สะดือแต่ควรห่างจากสะดือประมาณ 2 นิ้ว
- หลีกเลี่ยงการฉีดในบริเวณที่มีแผลหรือแผลเป็น
- ต้นขาด้านหน้า (Front of the Thighs):
- บริเวณกลาง ๆ ด้านหน้าและด้านข้างของต้นขา
- ควรเปลี่ยนจุดฉีดทุกครั้งเพื่อลดการด้านของเนื้อเยื่อ
- ต้นแขน (Upper Arm):
- ด้านหลังของต้นแขนเหนือข้อศอกถึงไหล่
- ต้องมีคนช่วยฉีดถ้าฉีดเองทำไม่ได้
ข้อห้าม
- ห้ามฉีดเข้าหลอดเลือดดำ (Intravenous):
- การฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำไม่เหมาะสำหรับยาที่ออกแบบมาให้ใช้แบบ subcutaneous และอาจทำให้เกิดอันตรายได้
- ห้ามฉีดเข้ากล้ามเนื้อ (Intramuscular):
- การฉีดเข้ากล้ามเนื้ออาจทำให้ยาไม่ได้ผลลัพธ์ตามที่ต้องการและอาจเกิดการเจ็บปวดหรือบาดเจ็บได้
การปฏิบัติที่ถูกต้อง
- ล้างมือก่อนและหลังการฉีดยา
- ใช้แอลกอฮอล์เช็ดบริเวณที่ต้องการฉีด
- ใช้เข็มที่สะอาดและปลอดเชื้อ (จำเป็นต้องใช้เข็มใหม่ทุกครั้ง)
- ฉีดยาในมุมที่เหมาะสมตามคำแนะนำของแพทย์
ขั้นตอนการใช้ปากกาคุมหิว Ozempic
เตรียมปากกา
- อ่านฉลากเพื่อยืนยันว่าปากกาของคุณบรรจุ Ozempic®
- ตรวจสอบว่ายาในปากกามีลักษณะใสและไม่มีสี
ติดเข็มใหม่
- ฉีกกระดาษที่ปิดออก
- กดและหมุนเข็มจนแน่น
- ดึงฝาครอบเข็มทั้งสองฝาออก
ตรวจสอบว่ามีตัวยาไหลออกมา
- หมุนตัวเลือกปริมาณจนกว่าตัวนับปริมาณจะแสดงสัญลักษณ์ตรวจสอบการไหล
- กดปุ่มปริมาณค้างไว้จนกระทั่งตัวนับปริมาณแสดง 0
- ตรวจสอบให้แน่ใจว่ามีหยดปรากฏที่ปลายเข็ม
เลือกปริมาณการปล่อยยา
- หมุนตัวเลือกปริมาณจนกระทั่งตัวนับปริมาณแสดงปริมาณที่คุณต้องฉีด (0.25 มก. หรือ 0.5 มก. สำหรับปากกาฉลากแดง, 1 มก. สำหรับปากกาฉลากน้ำเงิน และ 2 มก. สำหรับปากกาฉลากเหลือง)
ฉีดตัวยาเข้าร่างกาย
- สอดเข็มเข้าไปในผิวหนังของคุณ
- กดปุ่มปริมาณค้างไว้
- หลังจากตัวนับปริมาณแสดง 0 ให้ค่อยๆ นับถึง 6
- ถอนเข็มออกจากผิวหนังของคุณ
คำแนะนำหลังฉีด
- ถอนเข็มออกอย่างระมัดระวังและใส่ในภาชนะทิ้งของมีคม
- ใส่ฝาปิดปากกากลับที่ปากกา
การเก็บรักษาปากกาลดน้ำหนัก
การเก็บรักษาปากกาลดน้ำหนักอย่างถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญเพื่อรักษาคุณภาพและความปลอดภัยของยา นี่คือวิธีการเก็บรักษาที่ถูกต้อง
- เก็บตัวยาฉีดที่ยังไม่ได้เปิดใช้:
- เก็บไว้ในตู้เย็นที่อุณหภูมิ 2-8 องศาเซลเซียส
- ห้ามเก็บตัวยาในช่องแช่แข็ง
- หลังจากเปิดใช้แล้ว:
- เก็บที่อุณหภูมิห้อง โดยควรเป็นอุณหภูมิต่ำกว่า 30 องศาเซลเซียส
- ตัวยาจะมีอายุการใช้งาน 1 เดือนหลังจากเปิดใช้ครั้งแรก
- คำแนะนำเพิ่มเติมในการเก็บรักษา:
- เก็บยาให้พ้นมือเด็ก
- ห้ามใช้ยานี้หากสารละลายขุ่นไม่ใสหรือมีสีปนเปื้อน
- สวมปลอกยาทุกครั้งเมื่อไม่ได้ใช้งาน
- ปากกาสำหรับฉีดแต่ละด้ามให้ใช้กับคนไข้บุคคลเดียวเท่านั้น ห้ามใช้ร่วมกับผู้อื่น แม้จะมีการเปลี่ยนหัวเข็มก็ตาม
การเก็บรักษาปากกาลดน้ำหนักตามคำแนะนำนี้จะช่วยให้ตัวยาสามารถคงคุณภาพและประสิทธิภาพในการรักษาได้มากที่สุด
หลังจากได้รับยา และคำแนะนำจากแพทย์ การใช้ครั้งแรก และการเก็บรักษายาปากกา ถือเป็นเรื่องสำคัญมากๆค่ะ ดีเลิฟเวอรี่คลินิกแนะนำดังนี้ค่ะ
- ก่อนเปิดใช้ทุกแบรนด์: ต้องเก็บในตู้เย็น (2–8°C)
- หลังเปิดใช้: เก็บที่อุณหภูมิห้อง (≤30°C) หรือในตู้เย็น แต่ต้องใช้ให้หมดภายในเวลาที่ระบุในตาราง
- ห้ามแช่แข็งเด็ดขาด และห้ามเก็บในที่ร้อน/โดนแสงแดด
รายละเอียดอื่นๆดูจากข้อมูลด้านล่างได้เลยค่ะ
ยาฉีดลดน้ำหนักกลุ่ม GLP-1 RA และ GIP (เช่น ปากกาลดความอ้วน) เป็นเพียงเครื่องมือเสริมในการควบคุมน้ำหนักเท่านั้นค่ะ คนไข้จะต้องใช้ควบคู่กับการปรับพฤติกรรมการกินและการออกกำลังกายเสมอ ห้ามหวังพึ่งแต่ยาฉีดเพียงอย่างเดียว เพราะจะไม่ได้ผลลัพธ์ที่ยั่งยืน ทั้งนี้ หมอขอเน้นว่าการเปลี่ยนแปลงเล็กๆ ในชีวิตประจำวัน เช่น การเลือกกินอาหารคุณภาพดี ลดของมัน ของทอด และหมั่นออกกำลังกาย จะช่วยให้การลดน้ำหนักเห็นผลชัดขึ้นและปลอดภัยกว่า
การใช้ยาฉีดควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างถูกต้อง เช่น ฉีดในเวลาที่เหมาะสมและไม่ข้ามหรือหยุดใช้ยาเองโดยไม่ปรึกษาหมอ ระหว่างใช้ยาควรคุมอาหาร กินช้าๆ เคี้ยวละเอียด ดื่มน้ำมากๆ และถ้ารู้สึกอิ่มให้หยุดกินทันที เมื่อปรับพฤติกรรมร่วมกับยา คนไข้จะเห็นผลลดน้ำหนักที่ดีและยั่งยืนกว่าในระยะยาวค่ะ
Water fasting คือการงดอาหารทุกอย่าง แต่ดื่มแค่น้ำเปล่าค่ะ บางคนทำ 1-3 วัน บางคนอาจนานกว่านั้น เขาบอกว่าช่วยล้างพิษ ลดน้ำหนัก หรือปรับสมดุลร่างกายได้
แต่หมอต้องเตือนนะคะว่า มันอาจทำให้เรารู้สึกอ่อนเพลีย วิงเวียน หรือปวดหัวได้ และไม่เหมาะกับทุกคน โดยเฉพาะคนที่มีโรคประจำตัว เด็ก คนท้อง หรือคนแก่ หมอเคยลองด้วยตัวเองแล้วเช่นกัน
ถ้าใครสนใจจะลองทำ อย่าลืมปรึกษาหมอ ผู้เชี่ยวชาญก่อนนะคะ เราต้องดูว่าร่างกายคุณพร้อมไหม และควรทำอย่างไรให้ปลอดภัยที่สุด จะดูแค่ว่ากระแสกำลังฮิต เทรนด์กำลังมาอย่างเดียวไม่ได้ การทำให้ร่างกายฟื้นฟู หรือสุขภาพดีมีหลายวิธี บางวิธีอาจจะไม่เหมาะกับเราก็ได้
สุดท้ายนี้ อย่าลืมว่าการกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ และออกกำลังกายสม่ำเสมอ ตามสมควร ตามวัย ก็เป็นวิธีดูแลสุขภาพที่ดีและปลอดภัยที่สุดแล้วนะคะ
ก่อนที่หมอจะอธิบายรายละเอียด อยากบอกก่อนเลยค่ะว่า เวลาพูดถึง “ความอ้วน” คนไข้ส่วนใหญ่มากกว่า 90% มักจะนึกถึงแค่เรื่อง “กินเยอะ” เป็นหลัก ซึ่งจริง ๆ แล้วก็เป็นปัจจัยสำคัญนะคะ แต่หมออยากให้รู้ว่า ความอ้วนยังเกิดจากสาเหตุอื่น ๆ ได้อีกหลากหลาย ทั้งเรื่องพฤติกรรม กรรมพันธุ์ ฮอร์โมน โรคบางอย่าง รวมถึงผลข้างเคียงจากยา หมอจะสรุปให้เข้าใจง่าย ๆดังต่อไปนี้ค่ะ
ในกลุ่มวิตามินบำรุงผิว บำรุงร่างกาย หรือสารเติมเต็ม โบท็อกซ์ ฟิลเลอร์ Biostimulator ส่วนนี้ “ไม่ได้ห้าม” โดยตรง แต่แนะนำแจ้งแพทย์ทุกครั้งก่อนทำหัตถการ เพื่อความปลอดภัยสูงสุดค่ะ
“ไทรอยด์” หรือโรคเกี่ยวกับต่อมไทรอยด์นั้น ถือว่าเป็นอีกหนึ่งโรคสำคัญที่ต้องระวังเรื่องการใช้ยา หรือการฉีดสารต่างๆ โดยเฉพาะด้านการลดหุ่น “ปากกาลดน้ำหนัก” หรือยาคุมหิวต่างๆ นะคะ
เหตุผลที่คนเป็นไทรอยด์ “ห้ามใช้ปากกาลดน้ำหนัก” หรือสิ่งที่ไปคุมความอยากอาหาร ไม่ว่าจะยี่ห้อไหนก็ตาม
เพราะว่ายาลดน้ำหนัก ส่วนใหญ่จะออกฤทธิ์เกี่ยวกับระบบเมตาบอลิซึม ฮอร์โมน และประสาท ซึ่งไทรอยด์เองก็เป็นต่อมควบคุมระบบเผาผลาญของร่างกายอยู่แล้วค่ะ ถ้าไปกระตุ้นหรือไปรบกวนมากขึ้น เสี่ยงทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้ง่าย — เช่น หัวใจเต้นผิดจังหวะ ความดันโลหิตสูง หรือเกิดการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนอย่างรุนแรง บางรายอาจเกิดอาการช็อกหรือไทรอยด์วิกฤตได้ด้วย (Thyroid storm) ซึ่งถือว่า “อันตรายมาก ๆ” เลยนะคะ
ประเภทของปากกาลดน้ำหนัก เช่น เซมากลูไทด์ (semaglutide), ลิรากลูไทด์ (liraglutide) รวมถึงยากินหรือยาฉีดควบคุมความอยากอาหารทุกยี่ห้อ กลุ่มนี้ “ควรหลีกเลี่ยงโดยเด็ดขาด” หากมีโรคไทรอยด์ โดยเฉพาะ Hyperthyroidism (ไทรอยด์เป็นพิษ) และผู้ที่มีประวัติโรคมะเร็งต่อมไทรอยด์ หรือเนื้องอกต่อมไร้ท่อด้วยค่ะ
การลดน้ำหนักเร็วเกินไป เช่น ลดมากกว่า 1 กิโลกรัมต่อสัปดาห์ หรือเกิน 5-10% ของน้ำหนักตัวใน 3–6 เดือน เสี่ยงทำให้ผมร่วงได้ เพราะร่างกายขาดสารอาหารสำคัญ แนะนำให้ลดช้าๆ แบบปลอดภัยและกินสารอาหารครบถ้วน เพื่อลดโอกาสผมร่วงค่ะ
การลดน้ำหนักอย่างเหมาะสมและปลอดภัยเป็นสิ่งสำคัญ หมอขอแนะนำทางเลือกใหม่ที่กำลังได้รับความนิยมในปัจจุบัน คือ “ปากกาลดน้ำหนัก” ซึ่งเป็นวิธที่ช่วยคุมความอยากอาหารและเร่งการเผาผลาญ โดยไม่ต้องอดอาหารหรือ fasting รุนแรงจนร่างกายขาดสารอาหาร เรียกได้ว่าเป็นตัวช่วยที่เหมาะกับคนที่ต้องการลดน้ำหนักอย่างปลอดภัยและมีทีมแพทย์ดูแลใกล้ชิด
หากคนไข้อยากรู้เกี่ยวกับรายละเอียดของปากกาลดน้ำหนักและวิธีใช้อย่างถูกต้อง สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ที่ โปรแกรมปากกาลดน้ำหนักของดีเลิฟเวอรี่คลินิก
ใช่ค่ะ พอเราอายุมากขึ้น ร่างกายเราจะเผาผลาญพลังงานน้อยลง กล้ามเนื้อก็มักจะลดลงตามอายุ ทำให้การลดน้ำหนักอาจจะยากขึ้นกว่าวัยรุ่นหรือวัยหนุ่มสาวอยู่บ้างค่ะ
และถ้าเกิน 50 ขึ้นไปแล้วมันไม่ได้ยากแค่ระบบภายใน แต่เป็นทั้ง “ระบบเผาผลาญที่ช้าลง” และ “การเคลื่อนไหวที่ลดลง” รวมกัน
เพราะฉะนั้นถ้าจะลดน้ำหนักจริง ๆ หมอจะแนะนำให้เน้นอาหารที่เหมาะสม ควบคู่กับออกกำลังกายเท่าที่ร่างกายไหว (ไม่จำเป็นต้องหนักหรือวิ่งเร็วแบบเด็ก ๆ ก็ได้ค่ะ เดิน ยืดเหยียด ว่ายน้ำ โยคะ ก็ช่วยทั้งช่วยเผาผลาญและเสริมกล้ามเนื้อได้)
ถ้าเจอปัญหาเรื่องสุขภาพหรือข้อจำกัดในการออกกำลังกาย หมอช่วยแนะนำแบบเฉพาะบุคคลได้เลยค่ะ หมอเข้าใจ และพร้อมช่วยปรับแผนให้เหมาะกับอายุและสุขภาพของแต่ละคนค่ะ
