Hematoma คืออะไร
หมอขออธิบายนะคะว่า Hematoma หรือเลือดคั่งใต้ผิว เป็นภาวะที่เลือดออกใต้ผิวหนังหรือเนื้อเยื่อหลังการผ่าตัดหรือบาดเจ็บ ทำให้เกิดก้อนนูน เจ็บ และเปลี่ยนสีผิวได้ เรื่องนี้สำคัญมาก โดยเฉพาะหลังศัลยกรรมความงาม เพราะการที่มีเลือดคั่งจะ รบกวนการหายของแผล ทำให้แผลหายช้า และอาจเปลี่ยนรูปร่างใบหน้าได้ถ้าไม่ดูแลค่ะ
การรักษาเฝ้าระวัง
ถึงแม้คุณหมอจะช่วยเจาะเอาเลือดออกให้แล้ว แต่มักยังมี “น้ำเหลืองคั่ง” ซึ่งจะซึมออกมาเรื่อยๆ
ขั้นตอนการรักษา Hematoma ใต้ผิว
- ประเมินขนาดและตำแหน่งของเลือดคั่ง
- ใช้เข็มหรือเครื่องมือเจาะระบายเลือดออก ถ้าเลือดคั่งมีปริมาณมาก
- กดประคบเย็น ช่วงแรกหลังเจาะระบาย
- ติดตามดูอาการ ว่ามีเลือดออกซ้ำหรือไม่ และตรวจสอบการติดเชื้อ
- ให้ยาแก้ปวดหรือยาฆ่าเชื้อ ถ้าจำเป็น
- แนะนำคนไข้ดูแลแผล และงดกิจกรรมที่อาจกระตุ้นให้เลือดคั่งกลับมา
- นัดตรวจติดตาม เป็นระยะจนกว่าแผลและเนื้อเยื่อจะกลับมาปกติ
ผลกระทบระยะยาว—การเกิดพังผืด
สิ่งที่คนไข้ต้องรู้คือ เมื่อ hematoma หรือเลือดคั่งหายไป อาจเกิดพังผืดแข็งตัวทำให้ตำแหน่งนั้นตึงหรือผิดรูปไป การที่พังผืดจะกลับมานิ่มเหมือนเดิม ใช้เวลานานมาก หรือถ้าไม่ฟื้นกลับก็อาจต้องทำการแก้ไขเพิ่มเติม ระหว่างนี้จึงต้อง ติดตามผลและดูแลแผลใกล้ชิด ค่ะ
วิธีป้องกันและข้อควรระวัง
คนไข้ทุกคน (โดยเฉพาะหลังผ่าตัดบริเวณใบหน้า หรือบริเวณที่กล้ามเนื้อเคลื่อนไหวบ่อย) ควรหลีกเลี่ยงการกระทบกระเทือน งดออกแรงหนัก ไม่ขยับแผลบ่อยๆ เช่น กินข้าวแข็งๆ หรือเคี้ยวแรงๆ ควรปฏิบัติตัวตามคำแนะนำของหมออย่างเคร่งครัด เพราะถ้า Hematoma ไม่เกิด แผลจะหายเร็วกว่ามากค่ะ