ฝ้าที่โหนกแก้ม ถือเป็นปัญหาผิวที่คุณผู้หญิงหลายคนกังวลใจค่ะ สาเหตุหลัก ๆ มักเกิดจาก แสงแดด ซึ่งกระตุ้นการสร้างเม็ดสีเมลานิน ทำให้เกิดเป็น “ฝ้า” เฉพาะจุด โดยเฉพาะบริเวณที่โดนแดดบ่อย เช่น โหนกแก้ม นอกจากนี้ ฮอร์โมน การเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย หรือกรรมพันธุ์ ก็อาจมีส่วนเกี่ยวข้องได้เช่นกันค่ะ
วิธีดูแลและรักษาฝ้าบริเวณโหนกแก้ม
1. การป้องกันแดดคือหัวใจสำคัญ
หมอขอเน้นย้ำว่า ครีมกันแดดสำคัญมากค่ะ คนไข้ควรทาซ้ำทุก 4 ชั่วโมง เลือกค่า SPF สูง ๆ และหลีกเลี่ยงแดดแรงช่วง 10.00-16.00 น.
2. ใช้ผลิตภัณฑ์ช่วยลดฝ้า
เช่น ครีมไวท์เทนนิ่งที่มีสารลดการสร้างเม็ดสี (เช่น อาร์บูติน, วิตามินซี, Tranexamic acid) ซึ่งช่วยให้ฝ้าจางลงได้ในระดับหนึ่ง
3. ทายาตามคำแนะนำแพทย์
การทายากลุ่ม Hydroquinone, กรดวิตามินเอ หรือกรดผลไม้ อาจเห็นผลดี แต่ต้องใช้อย่างระมัดระวังและภายใต้การดูแลของแพทย์เท่านั้นค่ะ
4. เลเซอร์แก้ปัญหาฝ้า
หากฝ้าชัดและฝังลึก เลเซอร์ Q-switch หรือ Picosecond ก็ช่วยให้ฝ้าจางลงได้เร็วขึ้น แต่ต้องทำต่อเนื่องและดูแลผิวหลังทำเลเซอร์อย่างเคร่งครัด
สันจมูก ปลายจมูกก็โดนแดดตลอดเวลาเหมือนโหนกแก้ม ทำไมไม่เป็นฝ้า?
สันจมูกกับปลายจมูกก็โดนแดดตลอดเวลาเหมือนโหนกแก้มจริง ๆ ค่ะ แต่สิ่งที่ต่างกันคือ โครงสร้างผิวหนังและปริมาณเม็ดสีที่อยู่แต่ละบริเวณ ค่ะ บริเวณโหนกแก้มจะมี เม็ดสีเมลานินและเซลล์สร้างสี (melanocyte) กระจุกตัวหนาแน่นกว่า อีกทั้งยังตอบสนองกับฮอร์โมนและปัจจัยกระตุ้นอื่น ๆ ได้ไวกว่า
ที่ผิวจมูก โดยเฉพาะสันจมูก ปลายจมูก โครงสร้างผิวจะหนากว่า และเม็ดสีไม่กระจุกตัว เหมือนบริเวณโหนกแก้ม แม้จะโดนแดดเท่า ๆ กัน แต่ไม่ได้เกิดกระบวนการสร้างเม็ดสีแบบเดียวกับที่เกิดบนโหนกแก้ม นอกจากนี้ ผิวจมูกบางคนมีความมัน หรือขรุขระมากกว่า อาจป้องกันแสงได้ต่างจากผิวเนียนบริเวณโหนกแก้ม
และที่สำคัญ ฮอร์โมนเพศและปัจจัยกรรมพันธุ์ก็กระตุ้นเม็ดสีใต้ผิวโหนกแก้มได้มากกว่าจุดอื่น จึงทำให้เห็นฝ้าที่โหนกแก้มเด่นชัด แต่ที่สันหรือปลายจมูกจะไม่ค่อยเกิดฝ้ามากนัก ส่วนใหญ่ถ้ามีจะเป็นกระหรือจุดด่างดำแบบอื่น ๆ ค่ะ
เคยสังเกตไหมสิวอักเสบที่จมูกมักไม่ค่อยทิ้งรอยดำ เหมือนบริเวณแก้ม เพราะอย่างที่หมอเล่าไปว่า ผิวจมูกมีโครงสร้างที่หนาและเม็ดสีไม่กระจุกตัวแน่น เท่าบริเวณโหนกแก้ม เวลาเกิดการอักเสบ เม็ดสีผิวจมูกจึงไม่ตอบสนองจนสร้างรอยดำชัด ๆ เหมือนส่วนอื่น นอกจากนี้ ลักษณะผิวที่มันและมีความยืดหยุ่นที่ปลายจมูกก็มักฟื้นฟูได้ไวกว่า ทำให้โอกาสที่สิวจะทิ้งรอยดำหรือรอยแดงบนจมูกจึงน้อยกว่าส่วนอื่น ๆ (แต่บางคนถ้าผิวแพ้ง่ายหรือกดสิวแรง ๆ ก็อาจมีรอยได้บ้างค่ะ)
ถ้าคนไข้เคยสังเกต ตัวเองหรือเพื่อน ๆ ส่วนใหญ่แก้ม โหนกแก้ม มักจะมีรอยดำสิว แต่จมูกจะหายใสก่อนเสมอ หมอขอยืนยันว่านี่เป็นเรื่องปกติของโครงสร้างผิวแต่ละจุดค่ะ
