ฆสพ.สบส. ๒๙๘๓/๒๕๖๗

ร่างกายต้องการวิตามินดีจากแสงแดด

หลายคนอาจแปลกใจเมื่อได้ยินว่า ในประเทศที่มีแดดจัดอย่างเมืองไทย กลับพบผู้ป่วยที่มีภาวะขาดวิตามิน D เป็นจำนวนมาก จากประสบการณ์การตรวจรักษาผู้ป่วยมากว่า 10 ปี พบว่าปัญหานี้มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะในกลุ่มคนทำงานออฟฟิศและผู้ที่ใส่ใจเรื่องผิวพรรณความงาม (ฉันไม่อยากโดนแดดแม้แต่วินาทีเดียวเลยหล่ะ)

แปลกแต่จริง ประเทศไทยแดดจัด แต่คนไทยขาดวิตามินดี

ทำไมคนไทยถึงขาดวิตามิน D?

จากการพูดคุยกับคนไข้ พบว่ามีสาเหตุหลักๆ ดังนี้

  1. พฤติกรรมหลบแดด: คนไทยส่วนใหญ่พยายามหลีกเลี่ยงแสงแดดอย่างสุดความสามารถ ด้วยความกังวลเรื่องผิวคล้ำและริ้วรอย
  2. การใช้ครีมกันแดด: แม้จะจำเป็น แต่การทาครีมกันแดดตลอดเวลาก็ขัดขวางการสร้างวิตามิน D
  3. ไลฟ์สไตล์ในร่ม: การทำงานในออฟฟิศ ช้อปปิ้งในห้าง และพักผ่อนในบ้าน ทำให้แทบไม่ได้รับแสงแดดเลย
  4. การแต่งกาย: เสื้อผ้าที่ปกปิดมิดชิดเพื่อป้องกันแดด ทำให้ผิวไม่ได้สัมผัสแสงแดดโดยตรง

ผลกระทบที่พบบ่อยจากการขาดวิตามิน D

  • ผิวหมองคล้ำ ไม่กระจ่างใส
  • ผมร่วงผิดปกติ
  • บ่อเกิดกล้ามเนื้อและกระดูกพรุน
  • ภูมิคุ้มกันต่ำ เป็นหวัดง่าย
  • อารมณ์แปรปรวน

แนวทางแก้ไขที่แนะนำ

รับแดดบ้าง

  • เลือกรับแดดช่วง 07:00-09:00 น. หรือ 15:00-17:00 น.
  • ใช้เวลาประมาณ 15-20 นาที
  • เปิดผิวส่วนที่ไม่ได้เป็นใบหน้าบ้าง เช่น แขน ขา แผ่นหลัง (อาบแดด)

ปรับการใช้ครีมกันแดด

ปรับพฤติกรรม

  • ทานอาหารที่มีวิตามิน D สูง เช่น ปลาทะเล ไข่แดง เห็ด
  • ออกกำลังกายกลางแจ้งบ้างในช่วงเช้าหรือเย็น
  • พิจารณาเสริมวิตามิน D หากจำเป็น (ภายใต้คำแนะนำของแพทย์)

วิตามินดี สำคัญกับร่างกายกว่าที่คิด

ข้อมูลที่น่ายินดีว่าสถานการณ์วิตามิน D ในประเทศไทยมีแนวโน้มดีขึ้นในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา โดยพบความชุกของภาวะขาดวิตามิน D ลดลง ซึ่งอาจเป็นผลมาจากการรณรงค์ให้ความรู้และความตระหนักที่มากขึ้นของประชาชน

การมีผิวสวยไม่จำเป็นต้องหลบแดดจนเกินไป การรับแดดอย่างพอดีไม่เพียงช่วยให้ร่างกายสร้างวิตามิน D ได้เอง แต่ยังส่งผลดีต่อสุขภาพโดยรวม ท้ายที่สุดแล้ว ความสวยที่แท้จริงต้องมาจากสุขภาพที่ดีทั้งภายในและภายนอก

วิตามินที่ละลายในไขมัน

วิตามินประโยชน์หลักแหล่งอาหาร
A• ช่วยในการมองเห็น
• เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน
• บำรุงผิวพรรณ
• ตับ
• ไข่แดง
• ผักใบเขียวเข้ม
• แครอท
D• ช่วยดูดซึมแคลเซียม
• เสริมสร้างกระดูกและฟัน
• เพิ่มภูมิคุ้มกัน
• แสงแดด
• ปลาทะเล
• ไข่แดง
• นม
E• ต้านอนุมูลอิสระ
• ชะลอความเสื่อม
• บำรุงผิวพรรณ
• ถั่ว
• เมล็ดพืช
• น้ำมันพืช
• อโวคาโด
K• ช่วยการแข็งตัวของเลือด
• บำรุงกระดูก
• ผักใบเขียว
• กะหล่ำปลี
• บรอกโคลี

วิตามินที่ละลายในน้ำ

วิตามินประโยชน์หลักแหล่งอาหาร
B1• เผาผลาญคาร์โบไฮเดรต
• บำรุงระบบประสาท
• ข้าวกล้อง
• ถั่ว
• เนื้อหมู
B2• สร้างเม็ดเลือดแดง
• บำรุงผิวและเยื่อบุต่างๆ
• นม
• ไข่
• เนื้อสัตว์
B3• ช่วยระบบย่อยอาหาร
• ลดคอเลสเตอรอล
• เนื้อสัตว์
• ถั่ว
• ธัญพืช
B6• สร้างฮีโมโกลบิน
• เสริมภูมิคุ้มกัน
• กล้วย
• มันฝรั่ง
• เนื้อไก่
B12• สร้างเซลล์เม็ดเลือด
• บำรุงระบบประสาท
• เนื้อสัตว์
• ไข่
• นม
C• เสริมภูมิคุ้มกัน
• ต้านอนุมูลอิสระ
• สร้างคอลลาเจน
• ส้ม
• พริก
• มะละกอ
• กีวี

แร่ธาตุซิงค์ (Zinc)

ประโยชน์หลักแหล่งอาหาร
• เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน
• สมานแผล
• บำรุงผิวและเส้นผม
• ช่วยการเจริญเติบโต
• หอยนางรม
• เนื้อแดง
• ถั่วเมล็ดแห้ง
• เมล็ดฟักทอง

หมายเหตุ:

  • ควรรับประทานอาหารให้หลากหลายเพื่อให้ได้รับวิตามินครบถ้วน
  • การรับประทานวิตามินเสริมควรปรึกษาแพทย์
  • วิตามินที่ละลายในไขมันสามารถสะสมในร่างกายได้ ควรระวังการรับประทานเกินขนาด
  • วิตามินที่ละลายในน้ำจะถูกขับออกทางปัสสาวะ จึงต้องได้รับอย่างสม่ำเสมอ
รับแดดให้พอดี มากไปก็มีปัญหากับผิว ฝ้ากระ ผิวแห้งลอก น้อยไปก็ขาดวิตามิน ใช้ชีวิตให้บาลานซ์ และมีความสุขนะคะ