วัคซีนไข้หวัดใหญ่ คืออะไร?

วัคซีนไข้หวัดใหญ่ที่ใช้ในประเทศไทยผลิตจากเชื้อไวรัสที่ตายแล้ว เป็นวัคซีนชนิดฉีด ซึ่งออกแบบมาเพื่อป้องกันไวรัสไข้หวัดใหญ่ 3-4 สายพันธุ์ ตามคำแนะนำของหน่วยงานเฝ้าระวังการระบาดของไข้หวัดใหญ่ระดับโลกที่คาดการณ์ว่าจะมีการระบาดมากที่สุดในปีนั้นๆ

การฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกันต่อเชื้อไข้หวัดใหญ่ที่อาจระบาดในฤดูกาลนั้นๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้ผู้ที่ได้รับวัคซีนมีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนลดลง

ไข้หวัดใหญ่เป็นโรคที่มีการเปลี่ยนแปลงของสายพันธุ์ไวรัสอยู่เสมอ ทำให้ในแต่ละปีอาจมีสายพันธุ์ใหม่ๆ เกิดขึ้น สำหรับปี 2566 นี้ ไวรัสไข้หวัดใหญ่ที่ตรวจพบมีทั้งหมด 4 สายพันธุ์ แบ่งเป็น 2 กลุ่มใหญ่ คือ:

1. ไวรัสชนิด A สายพันธุ์ Victoria (H1N1) (an A/Victoria/4897/2022 (H1N1) pdm09-like virus)
2. ไวรัสชนิด A สายพันธุ์ Thailand (H3N2) (an A/Thailand/8/2022 (H3N2)-like virus)
3. ไวรัสชนิด B สายพันธุ์ Austria (a B/Austria/1359417/2021 (B/Victoria lineage)-like virus)
4. ไวรัสชนิด B สายพันธุ์ Phuket (a B/Phuket/3073/2013 (B/Yamagata lineage)-like virus)

การมีสายพันธุ์หลากหลายทำให้การผลิตวัคซีนต้องคำนึงถึงสายพันธุ์เหล่านี้เพื่อให้มีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคได้ดีที่สุด และเป็นเหตุผลที่ทำให้ต้องมีการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่อย่างสม่ำเสมอทุกปี เพื่อตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงของสายพันธุ์ไวรัสที่อาจเกิดขึ้น.

ฉีดวัคซีนตรงจุดไหน?

โดยทั่วไปจะฉีดเข้ากล้ามเนื้อต้นแขน แต่สำหรับทารกและเด็กเล็กจะฉีดเข้ากล้ามเนื้อต้นขา

ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ กี่ครั้ง กี่เข็ม

การฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่แต่ละปีอาจแตกต่างกันไปตามอายุและสถานการณ์สุขภาพของแต่ละบุคคล ตารางต่อไปนี้สรุปจำนวนเข็มที่แนะนำสำหรับการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ตามช่วงอายุ

ช่วงอายุ	จำนวนเข็มที่แนะนำ
6 เดือน – 8 ปี	ได้รับวัคซีนครั้งแรก ฉีด 2 เข็ม ห่างกัน 1 เดือน
6 เดือน – 8 ปี	1 เข็ม (หากเคยฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่มาก่อน)
9 ปีขึ้นไป	1 เข็ม

สำหรับเด็กที่อายุระหว่าง 6 เดือนถึง 8 ปีที่ไม่เคยได้รับวัคซีนไข้หวัดใหญ่มาก่อนหรือมีประวัติการฉีดวัคซีนที่ไม่ชัดเจน จะต้องได้รับวัคซีน 2 เข็ม โดยเข็มที่สองจะฉีดห่างจากเข็มแรกประมาณ 4 สัปดาห์ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของการสร้างภูมิคุ้มกัน.

โรคไข้หวัดใหญ่ (Flu) เป็นโรคที่เกิดจากเชื้อไวรัสชนิดหนึ่ง ซึ่งสามารถทำให้ร่างกายเจ็บป่วยได้ตั้งแต่ระดับความรุนแรงปานกลางไปจนถึงขั้นอันตรายถึงชีวิต เชื้อไวรัสนี้แพร่กระจายผ่านทางระบบทางเดินหายใจ ไม่ว่าจะเป็นจมูก ลำคอ หรือปอด

โรคไข้หวัดใหญ่ไข้หวัดใหญ่ อันตรายอย่างไร

• ทำให้อาการของโรคหอบหืดกำเริบ
• เกิดการอักเสบของหลอดลมฝอย
• เกิดการติดเชื้อในช่องหูและโพรงจมูก
• ส่งผลให้การทำงานของหัวใจผิดปกติ
• นำไปสู่ภาวะปอดบวมได้

ดังนั้น จึงควรให้ความสำคัญกับการป้องกันและรักษาโรคไข้หวัดใหญ่อย่างทันท่วงที เพื่อหลีกเลี่ยงความเสี่ยงจากภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น

ข้อควรรู้ก่อนฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่

• วัคซีนไข้หวัดใหญ่ ต้องฉีดทุกปีไหม? สายพันธุ์ของวัคซีนอาจเปลี่ยนแปลงในแต่ละปี ตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลกและศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค จึงควรฉีดวัคซีนเป็นประจำทุกปีเพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อไข้หวัดใหญ่
• วัคซีนไข้หวัดใหญ่ไม่สามารถป้องกันเชื้อไวรัสได้ 100% แต่จะช่วยลดโอกาสในการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากไข้หวัดใหญ่ได้

ใครไม่ควรฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่

• เด็กอายุต่ำกว่า 6 เดือน ผู้ที่มีประวัติแพ้ไก่หรือไข่
• ผู้ที่เคยมีประวัติแพ้วัคซีนไข้หวัดใหญ่มาก่อน
• ผู้ที่เพิ่งหายจากอาการเจ็บป่วยเฉียบพลันไม่เกิน 7 วัน
• ผู้ที่ยังควบคุมอาการของโรคประจำตัวไม่ได้หรือมีอาการกำเริบในช่วงที่จะฉีดวัคซีน

คำแนะนำ ก่อนฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่

ควรแจ้งให้แพทย์ทราบเกี่ยวกับประวัติการแพ้ยาและอาหารก่อนรับบริการฉีดวัคซีน เนื่องจากอาจมีผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้ เช่น อาการบวม แดง ตุ่มนูนบริเวณที่ฉีด หรือมีไข้ ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ ซึ่งอาการเหล่านี้มักจะเกิดขึ้นประมาณ 1-2 วันหลังจากฉีดวัคซีน และจะหายไปเอง หรือหากรับประทานยา โรคประจำตัวอื่นๆ ควรแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนรับการรักษาโดยละเอียด

ขั้นตอนเข้ารับบริการฉีดวัคซีน

ที่ดีเลิฟเวอรี่คลินิก มีให้บริการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ซึ่งมีขั้นตอนการให้บริการดังนี้

• การประเมินสุขภาพก่อนการฉีดวัคซีน: ก่อนการฉีดวัคซีน บุคลากรทางการแพทย์จะทำการประเมินสุขภาพโดยทั่วไปและตรวจสอบประวัติการแพ้ยาหรือวัคซีนของผู้รับวัคซีน เพื่อความปลอดภัยในการฉีดวัคซีน
• เตรียมพื้นที่การฉีด: บริเวณที่จะฉีดวัคซีน ซึ่งมักจะเป็นด้านบนของแขน จะถูกทำความสะอาดด้วยแอลกอฮอล์เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
• การฉีดวัคซีน: วัคซีนจะถูกฉีดเข้าไปในกล้ามเนื้อบริเวณที่เตรียมไว้ โดยใช้เทคนิคที่เหมาะสมเพื่อลดความเจ็บปวดและอาการบวมหรือระคายเคืองที่อาจเกิดขึ้น
• การติดตามหลังการฉีด: หลังจากการฉีดวัคซีน ผู้รับวัคซีนอาจจำเป็นต้องรออยู่ในพื้นที่เฝ้าระวังเพื่อตรวจสอบอาการผิดปกติใดๆ เช่น การแพ้วัคซีน ซึ่งมักจะใช้เวลาประมาณ 15-30 นาที
• การให้คำแนะนำหลังการฉีด: บุคลากรทางการแพทย์จะให้คำแนะนำเกี่ยวกับสิ่งที่ควรทำและไม่ควรทำหลังการฉีดวัคซีน รวมถึงการจัดการกับผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น เช่น ความเจ็บปวดที่บริเวณฉีด หรืออาการไข้เล็กน้อย

วัคซีนไข้หวัดใหญ่ มีอาการข้างเคียงอะไรได้บ้าง?

หลังจากฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ อาจมีอาการข้างเคียงเล็กน้อยได้ ซึ่งถือเป็นเรื่องปกติ และมักจะหายไปได้เองภายใน 1-2 วัน โดยอาการข้างเคียงที่พบบ่อย ได้แก่:

1. ปวด บวม แดง บริเวณที่ฉีด
2. อ่อนเพลีย ไม่มีแรง
3. ปวดศีรษะเล็กน้อย
4. ปวดกล้ามเนื้อ
5. คลื่นไส้เล็กน้อย
6. มีไข้ต่ำๆ (ต่ำกว่า 38 องศาเซลเซียส)

อย่างไรก็ตาม หากมีอาการรุนแรง เช่น หายใจลำบาก ใจสั่น ผื่นลามทั่วตัว บวมที่ใบหน้าหรือปาก ควรรีบไปพบแพทย์ทันที เพราะอาจเป็นอาการแพ้รุนแรงต่อวัคซีนได้ แต่พบได้น้อยมาก

โดยทั่วไป ประโยชน์ของการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่มีมากกว่าความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น และอาการข้างเคียงเล็กน้อยเหล่านี้ ไม่ได้เป็นอันตรายแต่อย่างใด หากกังวลหรือมีข้อสงสัยเพิ่มเติม ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อคำแนะนำที่เหมาะสม

ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ราคาเท่าไหร่

ชนิดวัคซีน	ราคา (บาท)
วัคซีนไข้หวัดใหญ่	950 บาท/คน
มาเป็นครอบครัว 3 คนขึ้นไป	750 บาท/คน