สิวเรื้อรังไม่หายสักที ระวัง! อาจเป็นภูมิแพ้อาหารแฝง
หมอขอเล่าความรู้เกี่ยวกับปัญหาผิวที่บางครั้งอาจไม่ได้เกิดจากการใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวที่ผิด แต่เกิดจากปัจจัยภายในอย่าง “ภูมิแพ้อาหารแฝง (Food Intolerance)” ซึ่งเชื่อมโยงโดยตรงกับปัญหาสิวไม่หายสักที แม้ว่าจะเปลี่ยนผลิตภัณฑ์ ใช้ยา หรือดูแลสุขภาพอย่างดีแล้วก็ตามค่ะ
มีหลายกรณีที่คนไข้ของหมอพบว่าตัวเองมี สิวผด ผื่น คันเรื้อรังบริเวณกรอบหน้า ไรผม หรือร่องจมูก และไม่ตอบสนองต่อการรักษาแบบปกติ หมอสงสัยว่าอาจมีสาเหตุมาจากภูมิแพ้อาหารแฝงที่ส่งผลโดยตรงต่อระบบภูมิคุ้มกัน และเกิดการอักเสบเรื้อรังในร่างกายค่ะ
ภูมิแพ้อาหารแฝงคืออะไร? เกี่ยวอะไรกับสิว?
- ภูมิแพ้อาหารแฝง (Food Intolerance) คือการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันต่ออาหารบางชนิดโดยการสร้างภูมิคุ้มกัน IgG (Immunoglobulin G) ขึ้นมาต่อต้าน ซึ่งแตกต่างจากการแพ้อาหารแบบทั่วไปที่มักแสดงอาการทันที (เช่น อาการบวมแดง หรือช็อก)
- ในกรณีของอาหารแฝง อาการเหล่านี้จะไม่แสดงออกทันที แต่จะมีผลสะสม ทำให้เกิดอาการเรื้อรัง เช่น สิวอักเสบ ผดผื่นตามใบหน้า ผิวอักเสบเรื้อรัง ท้องอืด หรือแม้แต่ปวดหัวเรื้อรัง
โดยเฉพาะหากคนไข้มีปัญหาสิวที่กลับมาเป็นซ้ำเรื่อยๆ และไม่ตอบสนองต่อการรักษา หมอมักตั้งข้อสงสัยไว้ก่อนว่า อาจมี ปัจจัยภายใน อย่างภูมิแพ้อาหารแฝงที่สุ่มเสริมให้ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอค่ะ
อาการที่บอกว่าอาจเป็นภูมิแพ้อาหารแฝง
สำหรับอาการที่สังเกตได้ คนไข้หลายท่านอาจไม่ได้คาดคิดว่าอาการต่อไปนี้เกี่ยวข้องกับอาหารที่เรารับประทานไปทุกวัน
| อาการที่พบบ่อย | ตัวอย่าง |
|---|---|
| ผิวหนัง | สิว ผื่นคัน ผิวอักเสบเรื้อรัง |
| ระบบทางเดินอาหาร | ท้องอืด ท้องเฟ้อ ท้องผูก ท้องเสีย |
| ระบบหายใจ | ไซนัสอักเสบ น้ำมูกไหลเรื้อรัง |
| อื่นๆ | ปวดหัวเรื้อรัง ไมเกรน อ่อนเพลียเรื้อรัง |
หากคุณมีอาการเหล่านี้ร่วมกับสิวและผดผื่นที่ไม่หายง่ายๆ แม้จะเปลี่ยนผลิตภัณฑ์บำรุงผิวแล้ว ก็ลองพิจารณาเรื่องภูมิแพ้อาหารแฝงเป็นอีกหนึ่งสาเหตุนะคะ
การตรวจอาหารที่แพ้ รู้เลยว่าแพ้อะไร
การตรวจที่แม่นยำที่สุดในปัจจุบัน คือการตรวจ สารภูมิคุ้มกัน IgG จากการเจาะเลือด ซึ่งสามารถเช็คอาหารได้มากถึง 222 ชนิด ครอบคลุมโปรตีนในอาหารต่างๆ เช่น นมวัว ไข่แป้งสาลี อาหารทะเล หรือถั่วประเภทต่างๆ หมอจะแนะนำให้ตรวจเฉพาะกลุ่มอาหารที่มีโอกาสเป็นสาเหตุสูง เพื่อประหยัดค่าใช้จ่าย
| รูปแบบการตรวจ | ลักษณะการตรวจ | ราคาประมาณ (บาท) |
|---|---|---|
| ตรวจภูมิแพ้อาหาร IgG แบบเลือด | เจาะเลือดวิเคราะห์ในห้องแลป | 10,000-15,000 |
ทำอย่างไรเมื่อพบว่ามีภูมิแพ้อาหารแฝง?
หากผลตรวจพบว่าคุณมีภูมิแพ้อาหารแฝง แนวทางการรักษาหลักคือ การเลี่ยงอาหารที่แพ้ อย่างเคร่งครัดในระยะเวลา 3-6 เดือน เพื่อให้ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายกลับมาสมดุลค่ะ จากนั้นหมอจะให้ลองนำอาหารที่แพ้กลับมารับประทานทีละเล็กน้อย เพื่อดูปฏิกิริยา
สิ่งสำคัญคือ คนไข้ต้องอดทนกับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินในช่วงแรก และปรึกษาทีมแพทย์อย่างต่อเนื่อง เพื่อปรับแผนให้เหมาะสมในแต่ละช่วงค่ะ
ระหว่างนี้รักษาสิวแบบไหนดีที่สุด
รักษาตามอาการปกติค่ะ
- ใช้ยาทาลดการอักเสบ เช่น ยากลุ่ม Retinoids หรือ Benzoyl Peroxide เพื่อลดการสร้างสิวอุดตันและฆ่าเชื้อแบคทีเรีย
- รักษาสิวอักเสบเฉพาะจุด เช่น ฉีดยาคอร์ติโคสเตียรอยด์บริเวณสิวอักเสบ เพื่อให้สิวยุบเร็วขึ้น
- ทำหัตถการเพื่อช่วยเสริม เช่น การกดสิว เลเซอร์ลดรอยแดง หรือผลัดเซลล์ผิวด้วยโทนเนอร์หรือกรดผลไม้อ่อนๆ (AHA/BHA)
- เลือก ผลิตภัณฑ์เวชสำอาง ปราศจากน้ำมันและไม่ก่อให้เกิดการอุดตัน (Non-comedogenic)
หมอขอเน้นว่าการรักษาภายนอกไม่ได้ช่วยแก้ต้นเหตุของสิว แต่จะช่วยให้ผิวสวยขึ้นเร็วขึ้น ลดการเกิดรอยแผลเป็น และช่วยให้คนไข้รู้สึกมั่นใจมากขึ้นระหว่างการรอผลการรักษาภายในค่ะ ถ้ามีข้อสงสัยเพิ่มเติม คนไข้สามารถปรึกษาหมอได้นะคะ
