ฆสพ.สบส. ๒๙๘๓/๒๕๖๗

คนเป็นเบาหวานห้ามนวด เพราะเส้นเลือดจะแตกง่ายจริงไหม

หมอจะดีใจมากเลยทุกครั้งที่มีคนไข้ถามคำถามที่ลึก ซึ่งมันดี เพราะมันคือการห่วงตัวเองขั้นสุด บางคนถามเพื่อตัวเอง บางคนก็ถามเพื่อคนรอบข้างจะได้เตือนๆกัน ป้องกันกันไว้ก่อน สำหรับเรื่องนี้หมอตอบแบบนี้ค่ะ

“ไม่ได้ห้าม 100% ค่ะ แต่ต้องเลือกประเภทการนวด และระวังมากกว่าคนทั่วไป”

จริงอยู่ที่ว่า คนไข้เบาหวานที่มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงมานาน ผนังหลอดเลือดอาจจะเปราะบางกว่าปกติ และการรับรู้ความรู้สึก (เช่น ความเจ็บ/ความร้อน) อาจลดลง ทำให้มีความเสี่ยงที่จะเกิดรอยช้ำง่าย หรือบาดเจ็บโดยไม่รู้ตัวถ้าเจอนวดหนักๆ ค่ะ


หมายเหตุ: คำตอบนี้เป็นเพียงการให้ข้อมูลเบื้องต้น กรุณาทำนัดเข้ามาพบแพทย์เพื่อตรวจและรับข้อมูลโดยละเอียด

คนเป็นเบาหวานนวดได้ไหม? หมอสรุปให้แล้ว วิธีนวดที่ปลอดภัย เส้นเลือดไม่แตก แถมช่วยลดเครียด และข้อควรระวังพิเศษสำหรับคนใช้ปากกาลดน้ำหนัก คลิกอ่านเลย!
เป้นเบาหวาน ห้ามนวดจริงไหม เดี๋ยวเส้นเลือดแตกง่าย

ความจริงเรื่อง “เส้นเลือดเปราะ” ในคนไข้เบาหวาน

ต้องยอมรับว่าเป็นเรื่องจริงส่วนหนึ่งค่ะ

ผู้ที่มีระดับน้ำตาลสะสม (HbA1c) สูงกว่า 7% ต่อเนื่อง มีความเสี่ยงที่ผนังหลอดเลือดฝอยจะถูกทำลายเพิ่มขึ้น 2-3 เท่า ทำให้เกิดรอยฟกช้ำได้ง่ายกว่าคนทั่วไปเมื่อได้รับแรงกด

เพราะเมื่อระดับน้ำตาลในเลือดสูงต่อเนื่องเป็นเวลานาน จะเกิดกระบวนการที่ทำให้ ผนังหลอดเลือดฝอยสูญเสียความยืดหยุ่นและเปราะบางกว่าคนทั่วไป (Microangiopathy) ทำให้เวลาโดนแรงกดแรงๆ หรือการบิดดัด อาจเกิดการฉีกขาดใต้ผิวหนัง กลายเป็นรอยจ้ำเลือดหรือรอยเขียวช้ำได้ง่าย ซึ่งในทางความงาม เราคงไม่อยากให้ผิวสวยๆ ของเรามีรอยช้ำใช่ไหมคะ แถมแผลในคนไข้เบาหวานยังหายช้ากว่าปกติด้วย

นวดแบบไหนที่ “ควรเลี่ยง” vs “ทำได้”

หมอไม่ได้ห้ามการนวด 100% นะคะ แต่ต้องเลือกให้ถูกประเภทค่ะ

เป็นเบาหวาน นวดตัวได้ไหม
  • แบบที่ควรเลี่ยง: การนวดที่ใช้แรงเยอะๆ เช่น นวดแผนไทยแบบดัดตน นวดจับเส้น นวดตอกเส้น หรือการกัวซาที่รุนแรง เพราะเสี่ยงต่อการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อและเส้นเลือดฝอย ยิ่งถ้าคนไข้มีอาการชาปลายมือปลายเท้า (Neuropathy) อาจจะไม่รู้สึกเจ็บตอนโดนกดแรงๆ ทำให้เกิดแผลกดทับโดยไม่รู้ตัวได้ค่ะ
  • แบบที่หมอแนะนำ: เปลี่ยนมาเป็น Aromatherapy Massage (นวดน้ำมัน) หรือ Lymphatic Drainage (นวดระบายน้ำเหลือง) เบาๆ แทนค่ะ การนวดแบบนี้ช่วยลด Cortisol (ฮอร์โมนเครียด) ซึ่งดีต่อระดับน้ำตาล และช่วยเรื่อง Anti-Aging ให้หน้าเด็กด้วยค่ะ

ข้อควรระวังพิเศษสำหรับคนใช้ “ปากกาลดน้ำหนัก” (GLP-1)

ในเมื่อคนไข้ใช้ยาปากกาคุมหิวด้วย ข้อนี้สำคัญมากค่ะ!

  • ห้ามนวดบริเวณที่ฉีดยา: หากเพิ่งฉีดยาที่หน้าท้องหรือต้นขา ห้ามนวดคลึงบริเวณนั้นทันที หรือนวดแรงๆ ในช่วงวันที่ฉีดนะคะ
  • เหตุผล: การนวดจะไปกระตุ้นการไหลเวียนเลือด ทำให้ยาถูกดูดซึมเข้าสู่ร่างกายเร็วเกินไป อาจทำให้เกิดอาการข้างเคียงยาแรงขึ้น เช่น คลื่นไส้ เวียนหัว หรือระดับน้ำตาลตกวูบได้ค่ะ

สรุปสิ่งที่เราต้องบอก พนักงานนวด ก่อนนวด

เพื่อความปลอดภัยและความสวยแบบยั่งยืน ก่อนขึ้นเตียงนวดต้องแจ้งพนักงานเสมอว่า

  1. เป็นเบาหวาน ขอไม่นวดแรง ไม่ดัด ไม่รีดเส้น ขอนวดผ่อนคลายเบาๆ เท่านั้น
  2. เว้นการนวดบริเวณหน้าท้อง/ต้นขา (จุดที่ฉีดยาปากกาไป)
  3. ถ้ามีจุดไหนกดแล้วหมอไม่รู้สึกเจ็บ ให้ระวังเป็นพิเศษ อย่าลงน้ำหนักเยอะ (กรณีมีอาการชา)

คำถามอื่นๆที่พบบ่อย