ฆสพ.สบส. ๒๙๘๓/๒๕๖๗
| BMI (kg/m²) | เกณฑ์ | ความเสี่ยง |
|---|---|---|
| น้อยกว่า 18.50 | น้ำหนักน้อย / ผอม | มากกว่าคนปกติ |
| 18.50 – 22.90 | ปกติ (สุขภาพดี) | เท่าคนปกติ |
| 23.00 – 24.90 | ท้วม / โรคอ้วนระดับ 1 | อันตรายระดับ 1 |
| 25.00 – 29.90 | อ้วน / โรคอ้วนระดับ 2 | อันตรายระดับ 2 |
| มากกว่า 30.00 | อ้วนมาก / โรคอ้วนระดับ 3 | อันตรายระดับ 3 |
ค่าดัชนีมวลกาย (Body Mass Index: BMI) มีความสำคัญในหลายด้าน ดังนี้
อย่างไรก็ตาม BMI เป็นเพียงตัวชี้วัดเบื้องต้น ควรพิจารณาปัจจัยอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น เพศ อายุ มวลกล้ามเนื้อ และไขมันในร่างกาย เพื่อให้ได้ข้อมูลสุขภาพที่ครอบคลุมและแม่นยำยิ่งขึ้น
หัตถการที่ต้องมีการตรวจค่า BMI (ดัชนีมวลกาย) ก่อนให้บริการ ได้แก่:
การตรวจค่า BMI ก่อนให้บริการหัตถการเหล่านี้ช่วยให้แพทย์ประเมินความเสี่ยงและปรับแผนการรักษาให้เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย
| BMI kg/m2 | อยู่ในเกณท์ | ภาวะเสี่ยงต่อโรค |
|---|---|---|
| น้อยกว่า 18.50 | น้ำหนักน้อย / ผอม | มากกว่าคนปกติ |
| ระหว่าง 18.50 – 22.90 | ปกติ (สุขภาพดี) | เท่าคนปกติ |
| ระหว่าง 23 – 24.90 | ท้วม / โรคอ้วนระดับ 1 | อันตรายระดับ 1 |
| ระหว่าง 25 – 29.90 | อ้วน / โรคอ้วนระดับ 2 | อันตรายระดับ 2 |
| มากกว่า 30 | อ้วนมาก / โรคอ้วนระดับ 3 | อันตรายระดับ 3 |
การดูแลตัวเองของคนที่มีค่า BMI ในแต่ละช่วงดังนี้
การดูแลตัวเองเป็นสิ่งสำคัญเพื่อรักษาสุขภาพให้ดีและลดความเสี่ยงต่อโรคที่เกิดจากค่า BMI ที่สูงขึ้น
ไขมันในช่องท้อง หรือ Visceral Fat เป็นไขมันที่สะสมอยู่ลึกในช่องท้องและจะล้อมรอบอวัยวะสำคัญ เช่น หัวใจ ตับ และไต สาเหตุหลักของการมีไขมันในช่องท้องสูงได้แก่ การรับประทานอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวและน้ำตาลสูง ขาดการออกกำลังกาย ความเครียดเรื้อรัง และการดื่มแอลกอฮอล์ จากข้อมูลของ Harvard T.H. Chan School of Public Health ระบุชัดว่าไขมันชนิดนี้สัมพันธ์กับปัจจัยเสี่ยงสำคัญต่อสุขภาพ เช่น น้ำตาลในเลือดสูง (เบาหวาน), โรคหัวใจและหลอดเลือด, ความดันโลหิตสูง, และ ไขมันพอกตับ ซึ่งต่างจากไขมันชนิดอื่นเพราะมันจะไปรบกวนระบบทำงานของอวัยวะภายในโดยตรง
ขณะเดียวกัน ไขมันใต้ผิวหนัง (Subcutaneous Fat) จะสะสมอยู่ตรงชั้นใต้ผิวหนัง ซึ่งโดยมากพบที่ต้นแขน ต้นขา และหน้าท้องใต้ผิว ตัวนี้จะทำให้รูปร่างดูแน่นหรือมีเซลลูไลท์ แต่ ไม่เกี่ยวข้องกับการทำงานของอวัยวะภายในโดยตรง ความรุนแรงด้านสุขภาพต่ำกว่า visceral fat เยอะ ที่มาโดยหลักคือ การได้รับแคลอรีเกินกว่าที่ใช้ กรรมพันธุ์ และฮอร์โมนเพศ เช่น พบมากในผู้หญิงช่วงอายุกลางคนเป็นต้นไป ถึงแม้จะไม่ทำให้เกิดภาวะที่อันตรายในทันที แต่ถ้าสะสมมาก ก็อาจเกิดปัญหาด้านรูปร่างและความมั่นใจ การลดไขมันทั้งสองชนิดนั้นแนะนำ เน้นควบคุมอาหาร ออกกำลังกายแบบแอโรบิก และฝึกเวทเทรนนิ่งอย่างสม่ำเสมอ เพราะได้รับการสนับสนุนจากงานวิจัยว่าเป็นวิธีที่เห็นผลดีที่สุดในระยะยาว
ถ้าอยากให้กรอบหน้าชัดและดูยกกระชับจริง ๆ วิธีที่ได้ผลยั่งยืนและปลอดภัยที่สุดคือ “การลดน้ำหนัก” เพราะแม้หัตถการต่าง ๆ เช่น ร้อยไหม เครื่องยกกระชับ หรือศัลยกรรม จะช่วยได้ในระยะสั้น แต่ไขมันใต้ผิวหน้ายังคงเป็นปัจจัยหลักที่ทำให้ใบหน้าไม่ชัด เมื่อสามารถลดไขมันโดยรวมได้ กรอบหน้าจะเห็นผลชัดขึ้นอย่างเป็นธรรมชาติ และอยู่ได้นานกว่าการใช้เทคโนโลยีใด ๆ — หากอยากรู้ว่าทำไมและมีทางเลือกอะไรอีกบ้าง อ่านรายละเอียดด้านล่างเลยค่ะ
ใช่ค่ะ พอเราอายุมากขึ้น ร่างกายเราจะเผาผลาญพลังงานน้อยลง กล้ามเนื้อก็มักจะลดลงตามอายุ ทำให้การลดน้ำหนักอาจจะยากขึ้นกว่าวัยรุ่นหรือวัยหนุ่มสาวอยู่บ้างค่ะ
และถ้าเกิน 50 ขึ้นไปแล้วมันไม่ได้ยากแค่ระบบภายใน แต่เป็นทั้ง “ระบบเผาผลาญที่ช้าลง” และ “การเคลื่อนไหวที่ลดลง” รวมกัน
เพราะฉะนั้นถ้าจะลดน้ำหนักจริง ๆ หมอจะแนะนำให้เน้นอาหารที่เหมาะสม ควบคู่กับออกกำลังกายเท่าที่ร่างกายไหว (ไม่จำเป็นต้องหนักหรือวิ่งเร็วแบบเด็ก ๆ ก็ได้ค่ะ เดิน ยืดเหยียด ว่ายน้ำ โยคะ ก็ช่วยทั้งช่วยเผาผลาญและเสริมกล้ามเนื้อได้)
ถ้าเจอปัญหาเรื่องสุขภาพหรือข้อจำกัดในการออกกำลังกาย หมอช่วยแนะนำแบบเฉพาะบุคคลได้เลยค่ะ หมอเข้าใจ และพร้อมช่วยปรับแผนให้เหมาะกับอายุและสุขภาพของแต่ละคนค่ะ
ในยุคนี้หมอยอมรับนะคะว่าคนไข้หลายคนอยากเห็นผลลัพธ์แบบรวดเร็วทันใจมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นเรื่องรูปร่างหรือสุขภาพก็ตาม เพราะชีวิตที่เร่งรีบทำให้เวลาสำหรับดูแลตัวเองน้อยลง ดังนั้นหลายคนจึงมองหาวิธีที่เห็นผลไว อย่างเช่นการทำหัตถการทางการแพทย์หรือเทคโนโลยีใหม่ ๆ ที่ช่วยลดไขมันได้เร็ว แต่หมอก็ต้องบอกตรง ๆ ว่าวิธีเหล่านี้มีทั้งข้อดีและข้อจำกัด ทั้งเรื่องความเสี่ยงและค่าใช้จ่ายที่มากกว่าการดูแลจากภายในด้วยวิธีธรรมชาติ
สำคัญสุดคือ ปรึกษาแพทย์ คลินิกที่มั่นใจว่าปลอดภัย ได้มาตรฐานจริงๆ
วันที่หมอโดนถามเรื่องนี้ นั่งเมาท์เรื่องนี้กับคนไข้นานมากกว่าจะได้วกกลับมาตอบ 🙂 เอาหล่ะเข้าเรื่องเลย
คนที่กินแล้วไม่อ้วน จริง ๆ แล้วระบบร่างกายเขา หรือที่เราเรียกว่าระบบเผาผลาญ อาจจะทำงานไม่เหมือนกับคนทั่วไปในบางจุดนะคะ เช่น พันธุกรรมที่เขาได้มาจากพ่อแม่ หรือการที่ระบบฮอร์โมนในตัวเขาปรับตัวได้ดีม๊ากกก หรือแม้แต่การที่เขามีระบบเผาผลาญที่ทำงานเร็วเป็นพิเศษ Metabolism ของแต่ละคนนั้นไม่เท่ากันค่ะ จนบางคนกินเยอะเท่าไรก็เผาผลาญหมด ส่วนบางคน ระบบเผาผลาญอาจจะทำงานช้ากว่า เลยเกิดการสะสม แต่หมอก็ขอเสริมว่า คนกลุ่มนี้ไม่ได้มีเยอะขนาดนั้นเลยค่ะ จริง ๆ แล้วยังมีปัจจัยอื่นอีกหลายอย่าง เช่น วิถีชีวิต คุณภาพการนอน หรือบางทีเขาก็ดูแลตัวเองในแบบที่เราไม่ได้รู้ด้วยนะคะ ฉะนั้นอย่าอิจฉากันเลย เพราะข้อเสียเปรียบของเรื่องนี้ก็มีเหมือนกัน หมอสรุปให้ด้านล่างนะคะ
ส่วนคนที่ทาอะไร ลองอะไรผิวก็ไม่แพ้ อันนี้หมอแอบอิจฉาด้วยอยู่นะ 🙂 เพราะจัดว่าเป็นคนที่มีผิวสมดุลค่ะ มีความเกี่ยวข้องกับโครงสร้างผิวและระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายเป็นหลัก อย่างแรกที่เขามีมากกว่าเราคือ เกราะป้องกันผิวแข็งแรง (Skin Barrier)
ผิวที่ไม่แพ้ง่ายมักจะมีชั้นเกราะปกป้องผิว (Stratum Corneum) แข็งแรงและทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ ชั้นผิวหนังนี้ทำหน้าที่เหมือนกำแพงเพื่อป้องกันไม่ให้สารระคายเคืองที่เป็นอันตราย อย่างที่สองคือ ระบบภูมิคุ้มกันผิวที่ไม่ไวต่อการกระตุ้น ไม่แสบ ไม่คัน ไม่ลอก ไม่แดงง่ายเกินไป จะทำให้ผิวดูเหมือนสามารถใช้ผลิตภัณฑ์อะไรก็ไม่เป็นปัญหา แต่ไม่ใช่ว่าชีวิตนี้ไม่มีสิทธิ์แพ้สารอะไรเลยนะคะ หมอสรุปให้ด้านล่างนะคะ
คนไข้หลายคนที่ใช้ ปากกาลดน้ำหนัก กังวลว่าจะต้องออกกำลังกายยังไงให้เหมาะสม ไม่ทำให้ตัวเองหักโหม หรือใช้พลังงานมากไป หรือให้สัมพันธ์กับอาหารที่ทาน อย่างทีแรกที่ต้องตระหนักเลย คือ “อย่าหักโหมในทุกอย่างที่กำลังทำ” เช่น ไม่ทานน้อยไปจนอ่อนแรงหน้ามือ ไม่ออกกำลังกายหนักไป จนกล้ามเนื้อบอบช้ำ ยาก็ใช้ยาตามที่แพทย์แนะนำ ไม่ต้องมากไปกว่านั้น ใช้ชีวิตให้สมดุลในแบบที่ลดปริมาณ จำนวน เวลาลง ปรับให้เข้ากับจังหวะชีวิตของคนไข้เองให้ได้ก่อน
หมอลงรายละเอียดอื่นๆให้อีกหน่อยนะคะ ติดตามด้านล่างเลย
ปรึกษาคุณหมอต้าร์ หรือทีมแพทย์ D’ Lovevery Clinic สำหรับการปรึกษาทั่วไปกับหมอไม่มีค่าใช้จ่ายนะคะ และไม่มีเรียกเก็บค่าปรึกษาก่อนเข้ามาปรึกษาค่ะ
จะมีค่าปรึกษาเฉพาะกรณีพิเศษเท่านั้น คือการปรึกษาเรื่องปากกาคุมหิวและปากกาลดน้ำหนัก (1,000 บาท) เพราะต้องใช้เวลาในการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และวางแผนการรักษาอย่างละเอียดค่ะ
คนไข้สามารถนัดปรึกษาเรื่องทั่วไปได้เลยนะคะ หมอยินดีให้คำแนะนำค่ะ 🌟
