กลับมาอ้วนใหม่ ต้องเริ่มนับ 1 ใหม่ หรือไปต่อที่เดิม?
หมอขออธิบายเหตุผลทางการแพทย์ง่ายๆ นะคะ ร่างกายคนเรามีความจำและความไวต่อยาที่เปลี่ยนไปเมื่อเราหยุดยาไปนานค่ะ
การเริ่มยาในโดสสูงทันที เพิ่มความเสี่ยงต่ออาการทางเดินอาหาร (Gastrointestinal adverse effects) รุนแรงขึ้นกว่าการค่อยๆ ปรับยาถึง 3-4 เท่า ซึ่งเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้คนไข้ล้มเลิกการรักษา
ทำไมต้อง “รีเซ็ต” โดสยาใหม่?
ปากกาลดน้ำหนัก (กลุ่ม GLP-1 Analog) ทำงานโดยการเลียนแบบฮอร์โมนอิ่มในร่างกาย ซึ่งจะทำให้กระเพาะอาหารบีบตัวช้าลง และสมองสั่งการว่าอิ่มเร็วขึ้น
- ช่วงแรกที่ใช้ยา: ร่างกายยังไม่ชิน เราจึงต้องค่อยๆ ไไต่ระดับยา (Titration) เพื่อให้ร่างกายปรับตัว รับมือกับอาการคลื่นไส้ อาเจียน
- ช่วงที่หยุดยาไป: เมื่อคนไข้หยุดยาไปนานเกินกว่า 3-7 วัน (ขึ้นอยู่กับชนิดตัวยา) ยาจะถูกขับออกจากร่างกายจนหมด และร่างกายจะ “ลืม” ความคุ้นเคยนั้นไปแล้วค่ะ
จะเกิดอะไรขึ้นถ้าฉีดโดสสูงเท่าเดิมทันที?
ถ้าคนไข้ใจร้อน กลับไปจิ้มที่โดสสูง (เช่น เคยจบที่ 3.0 mg หรือ 2.4 mg แล้วจิ้มราคานี้เลย) จะเกิดภาวะ Overdose ชั่วคราว หรือรับยาเกินขนาดที่ร่างกายขณะนั้นรับไหว สิ่งที่จะตามมาคือ
- คลื่นไส้ อาเจียนรุนแรงมาก: บางคนอาเจียนจนทานอะไรไม่ได้เลย อ่อนเพลีย จนต้องแอดมิทโรงพยาบาลเพื่อให้น้ำเกลือ
- หน้ามืด ใจสั่น วูบ: เพราะระดับน้ำตาลอาจแกว่ง หรือขาดน้ำจากการอาเจียน
- ตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน: เป็นความเสี่ยงที่น่ากลัวที่สุดหากโหมยาแรงเกินไป
เปรียบเทียบเหมือน “การวิ่งมาราธอน” ค่ะ ตอนคนไข้ฟิตๆ (ตอนใช้ยาต่อเนื่อง) คนไข้วิ่งได้ 10 กิโลฯ สบายๆ แต่พอคนไข้หยุดวิ่งไป 1 ปี (หยุดยา) แล้วอยู่ๆ วันแรกจะกลับมาวิ่ง 10 กิโลฯ เลย ร่างกายจะพัง กล้ามเนื้อฉีก บาดเจ็บแน่นอนค่ะ เราต้องเริ่มเดินเบาๆ วอร์มอัพใหม่เสมอค่ะ
