สาเหตุหลัก “สิวอุดตัน” ที่ต่างกันในผู้หญิงและผู้ชาย
แม้ว่าต้นตอของสิวอุดตันจะมาจากกลไกเดียวกันคือ “การอุดตันของรูขุมขน” แต่ถ้าให้หมอเจาะลึกลงไปในรายละเอียดของคนไข้หญิงและชายแล้ว ปัจจัยกระตุ้นหลักที่เด่นชัดที่สุดจะแตกต่างกันค่ะ
ผู้หญิง สาเหตุหลักของสิวอุดตัน
สาเหตุหลักที่หมอให้น้ำหนักมากที่สุดสำหรับผู้หญิงคือ การผลิตไขมันที่มากเกินไป (Overproduction of Sebum) แต่ไม่ใช่การผลิตที่มากตลอดเวลา แต่เป็น ความแปรปรวนของฮอร์โมน ที่ส่งผลโดยตรงต่อการผลิตไขมันค่ะ
- ปัจจัยกระตุ้น:ฮอร์โมน คือตัวแปรสำคัญของผู้หญิงเลยค่ะ!
- รอบเดือน: สังเกตไหมคะว่าช่วงก่อนมีประจำเดือนสิวจะเห่อเป็นพิเศษ นั่นเพราะระดับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน (Progesterone) จะสูงขึ้น ซึ่งกระตุ้นให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันออกมาเยอะมากค่ะ
- ความเครียด: เมื่อเราเครียด ร่างกายจะหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอล (Cortisol) ซึ่งก็ไปกระตุ้นการผลิตไขมันเช่นกันค่ะ
- การตั้งครรภ์ หรือการใช้ยาคุมบางชนิด: ก็ส่งผลให้ระดับฮอร์โมนสวิงได้ง่ายมากค่ะ
และสาเหตุรองลงมาที่สำคัญไม่แพ้กันคือ เครื่องสำอางและสกินแคร์ที่อุดตัน (Comedogenic Products)
- ปัจจัยกระตุ้น: ไลฟ์สไตล์ของผู้หญิงส่วนใหญ่มักจะมีการใช้เครื่องสำอางและสกินแคร์หลายขั้นตอนมากกว่าผู้ชาย ไม่ว่าจะเป็นรองพื้น, คอนซีลเลอร์, กันแดด, ไพรเมอร์ ซึ่งหากผลิตภัณฑ์เหล่านั้นมีส่วนผสมที่อุดตันง่าย หรือ ทำความสะอาดออกไม่หมดจดจริงๆ ก็จะเกิดการสะสมและกลายเป็นสิวอุดตันได้ง่ายมากค่ะ หมอจึงย้ำเสมอว่าขั้นตอนการใช้คลีนซิ่ง (Cleansing) ของผู้หญิงสำคัญมากๆ เลยนะคะ
สรุปสำหรับผู้หญิง: ฮอร์โมนที่สวิงตามรอบเดือนและความเครียด คือตัวการหลักที่ทำให้ต่อมไขมันทำงานหนักจนเกิดสิวอุดตัน โดยมี เครื่องสำอางและสกินแคร์ เป็นปัจจัยเสริมชั้นดีที่ทำให้การอุดตันเกิดขึ้นได้ง่ายขึ้นค่ะ
ผู้ชาย สาเหตุที่เป็นสิวอุดตัน
สาเหตุหลักที่หมอให้น้ำหนักมากที่สุดสำหรับผู้ชายคือ เซลล์ผิวเก่าที่ตายแล้ว (Dead Skin Cells) และ การผลิตไขมันที่มากเกินไป (Overproduction of Sebum) ซึ่งสองข้อนี้ทำงานร่วมกันอย่างชัดเจนเลยค่ะ
- ปัจจัยกระตุ้น:
- ฮอร์โมนเพศชาย (Testosterone): ผู้ชายมีฮอร์โมนเทสโทสเตอโรนสูงกว่าผู้หญิงโดยธรรมชาติ ซึ่งฮอร์โมนนี้เป็น ตัวกระตุ้นชั้นเยี่ยมของต่อมไขมัน ทำให้ผิวของผู้ชายส่วนใหญ่จะมีความมันและรูขุมขนกว้างกว่าค่ะ
- ความหนาของชั้นผิว: โดยเฉลี่ยแล้วผิวของผู้ชายจะมีความหนากว่าผู้หญิง ทำให้เซลล์ผิวเก่าที่ตายแล้วอาจจะทับถมกันได้หนากว่า และเกาะติดแน่นกว่า การผลัดเซลล์ผิวจึงอาจไม่ราบรื่นเท่าที่ควร
เมื่อ “น้ำมันเยอะ” จากฮอร์โมน มาเจอกับ “เซลล์ผิวเก่าที่หนาและเหนียว” ก็เหมือนการเทคอนกรีตลงไปในรูขุมขนนั่นเองค่ะ โอกาสเกิดการอุดตันจึงสูงมาก และมักจะเป็นสิวอุดตันที่หัวแข็งๆ หรือเป็นไตลึกๆ ได้ง่ายกว่า
สรุปสำหรับผู้ชาย: การผลิตน้ำมันที่เยอะตามธรรมชาติ จากอิทธิพลของฮอร์โมนเพศชาย ประกอบกับ เซลล์ผิวเก่าที่ตายแล้วซึ่งมีชั้นผิวที่หนากว่า คือคู่หูตัวฉกาจที่ทำให้เกิดสิวอุดตันได้ง่ายและรุนแรงกว่าค่ะ การดูแลที่เน้นการผลัดเซลล์ผิวอย่างสม่ำเสมอจึงสำคัญมากสำหรับผู้ชายค่ะ