ผลตรวจสุขภาพ คนทั่วไปอ่านเข้าใจไหม

อ่านผลตรวจสุขภาพด้วยตนเอง

หลักการอ่านผลตรวจสุขภาพอื่นๆ (เช่น ตรวจเลือดประจำปี ตรวจน้ำตาล ไขมัน ตับ ไต ฯลฯ) มี หลักคล้ายกัน กับการอ่านผลฮอร์โมน คือ

วิธีอ่านผลตรวจสุขภาพสำหรับคนทั่วไป

1. ดูค่าที่วัดได้
   เช่น HDL, LDL, Glucose, Creatinine, SGPT, WBC, Platelet ฯลฯ
2. เปรียบเทียบกับช่วงค่าปกติ (Reference Range)
   แต่ละแล็บจะบอกช่วงค่า “ปกติ” ของแต่ละรายการ
   • ถ้าค่าอยู่ในช่วงปกติ = ส่วนมากไม่มีปัญหา
   • ถ้าค่าสูงหรือต่ำ = อาจเสี่ยงหรือมีภาวะผิดปกติ
3. ความหมายเบื้องต้นแต่ละตัว
   ศึกษาแต่ละค่าหลักที่มักเห็นในใบตรวจ
   • Sugar (Glucose): ดูเบาหวาน
   • Cholesterol, Triglyceride, LDL, HDL: ไขมันในเลือด
   • Creatinine, eGFR, BUN: การทำงานของไต
   • SGPT, SGOT, ALP, Bilirubin: การทำงานของตับ
   • WBC, RBC, Hb, Platelet: เม็ดเลือด
4. ใช้เว็บไซต์ช่วยแปลผล
   • Medthai.com
   • พบแพทย์
     พิมพ์ชื่อค่ากับตัวเลข จะได้คำอธิบาย
5. หมายเหตุสำหรับการอ่าน
   • ตัวเลข “ผิดปกติ” บางตัวอาจไม่มีอาการ หรืออาจต้องตรวจซ้ำ
   • ต้องดูร่วมกับอาการส่วนตัว, ยาที่กิน, ภาวะสุขภาพอื่น
6. เมื่อไรควรพบแพทย์
   • ผลออกผิดปกติเยอะหรือรุนแรง
   • มีอาการผิดปกติ
   • ต้องการคำแนะนำเฉพาะเจาะจง หรือปรับยา

คำแนะนำ

• หลักการเหมือนกับการอ่านผลฮอร์โมน คือ เปรียบเทียบ “ค่าที่ตรวจ” กับ “ค่าปกติ” และดูรายละเอียดแต่ละค่า
• ใช้เว็บไซต์หรือแอพช่วยแปลเป็นภาษาคน
• ผลผิดปกติทีละค่า ไม่ได้แปลว่าเป็นโรคเสมอไป
• ถ้าไม่แน่ใจ ให้ปรึกษาแพทย์เพื่อดูภาพรวมและอธิบายอย่างละเอียด

อ่านผลตรวจฮอร์โมนเพศ

ผลตรวจฮอร์โมน (เช่น ฮอร์โมนไทรอยด์ ฮอร์โมนเพศ ฮอร์โมนจากต่อมใต้สมอง ฯลฯ) ในใบรายงานผลเลือด มักใช้ตัวย่อ ตัวเลข และหน่วยที่คนทั่วไปอาจอ่านไม่เข้าใจ รวมถึงแต่ละแล็บอาจมี “ค่ามาตรฐาน” (Reference Range) ไม่ตรงกันด้วย

วิธีทำให้คนไข้อ่านผลตรวจฮอร์โมนเข้าใจง่ายขึ้น จะแนะนำแบบนี้ค่ะ:

1. ดูชื่อฮอร์โมนและค่าที่วัดได้

• ตัวอย่างเช่น TSH, FT4, FSH, LH, Prolactin, Testosterone, Estradiol ฯลฯ
• ตัวเลขข้างหลังคือ “ค่าที่วัดได้”

2. เปรียบเทียบกับช่วงค่าปกติ (Reference Range)

• ใบรายงานมักพิมพ์ค่าปกติเอาไว้ด้านข้างของแต่ละฮอร์โมน เช่น
  TSH = 2.5 mIU/L (ช่วงปกติ 0.3 – 4.2) แปลว่าอยู่ในช่วงปกติ
  ถ้าค่าเกินสูงสุด หรือ ต่ำกว่าต่ำสุด ถือว่า “ผิดปกติ”

3. ความหมายโดยสรุป (พื้นฐาน)

• ค่าอยู่ในช่วงปกติ: ส่วนใหญ่แปลว่าระบบนั้นทำงานดี
• ค่าสูงหรือต่ำกว่าปกติ: อาจมีปัญหาเกี่ยวกับต่อมหรือร่างกายที่สร้างฮอร์โมนนั้นๆ